शरणार्थी-जीवनः एक पराधीन अस्तित्व
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका शरणार्थी भनेको एउटा देशबाट निस्कासित भएर अर्को देशमा शरण लिने मान्छे हो, सोझो अर्थमा । यो परका मान्छेले देख्ने र भन्ने कुरा हो । शरणार्थी भन्ने […]
Shivalal Dahal
-
-
जुत्ता
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका केही दिन अघि मैले काम गर्ने कम्पनीको ११४ वर्ष गाँठ मनाउनेक्रममा वन भोजका लागि बलाइयो । सुपरभाइजरले कपडा गर्मीमा सजिलो हुने खालका लगाउनु होला किन भने […]
-
कवि यतिराज अजनबी र उनका कविताहरू
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका यतिराज अजनबी कवि, गीतकार र कथाकारका रूपमा परिचित छन् । यद्यपि उनी जति कवि हुन् त्यति अरू होइनन् । त्यसो त सन् २००९ देखि २०१८ सम्मको […]
-
सुँगुरको पत्र खसीलाई : परिचयात्मक टिप्पणी
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका केही समय अघि स्रष्टा नैनसिँह सारू मगरका एकै पटक छवटा कृति प्रकाशित भएका छन् । त्यस मध्ये सुँगुरको पत्र खसीलाई कविता कृति हो । ज्वाइँ चिन्नु […]
-
तिमीहरू र हामी
शिवलाल दाहाल अमेरिका, केन्टकी तिमीहरू भन्दै छौँ हामी थिचिएका छौँ हामी दबिएका छौँ तिमीहरू त इतिहास विस्फोट भएर सतहमा पोखिएका ढुङ्गा हौ भलै आकाशले थिचेको होला तिमीहरूलाई यतिखेर हामी त […]
-
मेरो कोरोना अनुभव
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका अरूहरूको कथा पढ्थेँ आज आफ्नै कथा पढ्दै छु । सुरु सुरमा घण्टै पिच्छे जस्तो हप्किन्सका तथ्याङ्क हेर्थेँ । एउटा अजङ्गकाे डरको पहाड उभिएको थियो -मानिसहरूकाे त्रासदिक […]
-
Dying leaves
Shiva Dahal Kentucky, America If beauty comes from the divine thought, this fall is a grace If profundities come from sublime heart, this fall is a purest harvest Who would […]
-
तुम्बेहाङ्का कविताको सन्दर्भ
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका (कवि तुम्बेहाङकाे अक्षरहरूकाे ध्रुवीकरण कवितासंग्रहकाे विमाेचनमा राखिएकाे मन्तव्यकाे पूर्णपाठ जस्ताकाे तस्तै यहाँ प्रस्तुत गरिएकाे छ -सम्पादक) कतिवटा वसन्त बितिसकेपछि फेरि म अतीतको प्राङ्गणमा आएँ न मन […]
-
स्यालभीय
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका कोरोनाका बिरामीले अस्पताल भरिभराउ भएपछि स्यालभीयाले एकप्रकारले आफूलाई बिर्सिई ऊ साथीभाइसँग भन्ने गर्थी ‘स्वास्थ्यकर्मीले बिपदमा सेवा नगरे कहिले गर्ने ’ हुन पनि ऊ निष्ठाकी प्रतीक थिई […]
-
बासदेखि पुनर्वाससम्ममाथि केही परिचर्चा
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका बासदेखि पुनर्वाससम्म संस्मरणकेन्द्रित तर मिश्रित आलेखहरू समाविष्ट कृति हो । संस्मरण भएको नाताले यसको केन्द्र स्वयम लेखक हो, उसको भोगाइ र अनुभूतिको क्यानभास नै लेखनको मूल […]
-
चिताको आगोभित्र सौन्दर्य खोज्ने कविता
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका रचनागत दृष्टिले कवि रमेश गौतमले कविता लेखनमा दुई दशकको समय व्यतीत गरेका छन् । उनका सन् २००० देखि हालसम्म लेखिएका २५ वटा कविता Bhutaneseliterature.com मा छापिएका […]
-
पानीको दहमा देखिएको अनुहार
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका आज धर्तीले भारी बिसाएको छ र आङ कन्याएको छ धेरै लामो यात्रापछि छलामछिनको वरपिपल चौतारीमा यहाँ म जमानाम सुनतोलाको भारी बिसाएर थकाइ मार्थे उकालो चड्दाको कठिनाइ […]
-
कसले मन्सायो यो देशको धैर्यता र विवेक अहँ ?
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका हरेक दिन यो देशको रङ्गमञ्चमा उभिएर सुनाउँछौ मृत्यु–प्रक्षेपण र सम्भावित रोगीहरूको सङ्ख्या अनि झण्डोत्तोलन गर्छौँ एउटा वक्र रेखाको र विजय नजिक पुगेको उद्घोष गरिदिन्छौँ मलाई थाहा […]
-
आतङ्क
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका ब्रह्माण्डको कुनै भागमा सदियौँदेखि कालो भ्वाङ भाग्दै गरेका ताराहरू टिपेर खान्छ छिचिमिरा जस्तै ताराहरू त्यहाँ पुग्छन् र सदाका लागि हराउँछन् त्यही ब्रह्माण्डबाट एउटा तारापुञ्ज खस्छ कुनै […]
-
विषको घडा
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका भोग्नेहरूले त भन्दै थिए ऊ आउँदै छ ऊ आउँदा सहज रूपमा आउँदैन उथत–पुथल मच्चाएर आउँछ पृथ्वी हल्लाएर आउँछ सहरहरू ढालेर आउँछ अस्पतालहरू भरिभराऊ पारेर आउँछ घरहरू […]
-
युद्ध
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका हामीसँग एउटा विश्वास थियो मान्छेका लागि मान्छेभन्दा अरू ठुलो शत्रु हुँदैन त्यही मानेमा हामीले अरूलाई हराउन सधैँ तयारी गरिरह्यौँ र बनायौँ गोला–बारुद र बमहरू र बनायौँ […]
-
ठप्प छ
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका भकुण्डाे संसार त घुमिरहेकै होला उही गति र उति स्थितिमा त्यसमा सन्देह पक्कै छैन हुन पनि कसरी होस् तर मान्छेको गति रोकिएको छ पक्षाघातले ग्रस्त समयको […]
-
बाबाले सुनाएको कथा दोहोरिँदै छ
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका बाबाले बेलाबेला सुनाउनु हुन्थ्यो उहिलेनैको गाउँको कथा हामी अचम्म मानेर सुन्थ्यौँ अगेनाका डिलमा बसेर पत्याउनै गाह्रो हुन्थ्यो अपूर्वीले कति घरै रित्तिएको, कति गावैँ रित्तिएको कुरा ……… […]
-
एक अँगालो लालुपाते फूल
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका आकाशले अनुहार धोएको छ आज सुन्छु एका बिहानै चराहरू गन्गनाएको सायद आजको चिसोले खुब ठुँगेको छ उनीहरूलाई बाटाका किनारहरूमा कताकता ………… पानी छ पक्षघातले थलिएर बसेको […]
-
एउटा बाटो बिराएर हिँडेको अपरिचित यात्री
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका फेरि पनि ऊ आयो कता कता मनको बाटोहरु सुम्सुम्याउँदै सम्झनाका लिङ्गेपिङ्हरु हल्लाउँदै म उसलाई छुन खोज्छु म उसलाई स्पर्श गर्न खोज्छु जति जति म उसको नजिक […]
-
गोजीको खुराक
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका हिजो टेक्ससको महल आज डेटनको पसल अस्ति लोइसएन्जलसको क्यासिनो भोलि कहाँ हो थाहा छैन महासय पर्सी त महासयकै थाप्लोमा लाग्न सक्छ तपाईकै श्रीमतीको छातीमा लाग्न सक्छ […]
-
ऊ आयो
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका ऊ आयो यसरी खास कसैलाई थाहा भएन सुस्तरी पात हल्लाउँदै हाँगाहरूमा मन्द हावा जस्तो पातहरूमा एउटा मिठो स्पर्श छर्दै उसलाई थाहा थियो मन्द मुस्कानको अर्थ र […]
-
समय, सिरी र गोपनीयताका सङ्कथनहरु
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका म यतिखेर गुगल पहाडमा उभिएको छु र हेरिरहेछु आफैँलाई र हेरिरहेछु आफु उभिएको धरातललाई खासमा भन्नु पर्दा म आफैँलाई नाप्तै छु सिउँडीका काँडाले जिन्दगीको एकएक कण […]
-
डट्कमको एकदशक यात्रा
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका Bhutaneseliterature.comले आजआफ्नो एक दशकको यात्रा पुरा गरेको छ । सर्वप्रथम त सन् २००९ मा स्थापित डट्कम भूटानको साहित्यमा एउटा नयाँ अध्यय र नवीन सम्भावनाको खोजी थियो […]
-
एउटा नछापिएको भूमिका
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका भूमिकाको भूमिका कवि लक्ष्मण रसाइलीसँग व्यक्तिगत रुपमा साक्षतकार भएको खासै सम्झना छैन । उनका पूर्वप्रकाशित दुईवटा कृतिहरु चाहिँ पढेको छु । गतसाल उनले नयाँ कविता कृति […]
-
अहमको उन्माद
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका कहिले ऊ मरेको सिनु गनाउँदै खोलाका किनारको ढुङ्गामा छलिएर जाल फ्याँक्छ नदीमा चुक घोप्ट्याएर अन्धाधुन्ध माछा समाउने दाउमा……………… कहिले ऊ मुर्कट्टा पाइलाले नाप्तै सफलताको छलाङ बालुवामा हिँड्छ […]
-
असार पन्ध्र
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका जीवनले नवीकरण खोजिरहेको बेला, भारि अल्छी बोकेर आयो आसार पन्ध्र मानौ आसार पन्ध्र केही होइन मानौ केही हो पनि, मेरा लागि म हली हो, हली […]
-
भूटानी नेपाली साहित्य – केही चिन्तन केही विचरण
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका नेपाली साहित्यमा भूटानको प्रसंग र परिचर्चा कमै मात्र भएको पाइन्छ । हुन पनि भूटानको, नेपाली साहित्यमा उपस्थितिको इतिहास उस्तो लामो छैन । यद्धपि वर्तमानमा उभिएर हेर्दा […]
-
निर्देशक समिति अध्यक्षको वक्तव्य
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका आदरणीय परिषद्का सदस्यज्यूहरु, स्रष्टा–सर्जक र जनसमुदायहार्दिक अभिवादन । भरखरै साहित्य परिषद् भूटानको ऐतिहासिक सम्मेलन सकिएको छ । यहाँहरू कतिपय यो दुई दिने (जुन, ९ र १०) […]
-
एनेस्थेस्सियाले ग्रस्त समय
शिवलाल दाहाल केन्टकी, अमेरिका हिजो हिँडेको बाटो नै बाटो भइदिएन हिजोको विश्वास नै विश्वास नै भइदिएन सताप्दियौँ अघिदेखि स्थापित मान्यता नै मान्यता भइदिएन हिजोको आचार–संस्कार नै आचार–संस्कार भइदिएन हिजो अर्जेको […]